Sposób wytwarzania magnetycznych heterostruktur kobalt/granat, opracowany z udziałem fizyków z Uniwersytetu w Białymstoku, uzyskał ochronę prawną w kraju. Patentu udzielił Urząd Patentowy RP, a jego właścicielem jest białostocka uczelnia.

Autorami wynalazku są dr hab. Andrzej Stupakiewicz, prof. UwB oraz prof. Andrzej Maziewski z UwB, a także dr Alexander Stognij z Centrum Badań Materiałowych w Mińsku (Białoruś). Fizycy opracowali nową metodę wytwarzania heterostruktur opartych na ultracienkiej metalicznej warstwie kobaltu i cienkiej dielektrycznej warstwie granatu itrowo-żelazowego o różnych grubościach każdej z warstw.     

Jak wyjaśnia prof. Andrzej Stupakiewicz, istotą wynalazku jest metoda, która pozwala uzyskać nowe materiały magnetyczne w postaci tzw. heterostruktur metal/dielektryk. Materiały te posiadają zarówno właściwości przewodnika prądu elektrycznego, jak również cechy izolatora - w zależności od wybranej warstwy. Dodatkową zaletą tej metody jest precyzyjna zmiana grubości dielektrycznych warstw granatów, z dokładnością submikrometrową, wraz ze zwiększeniem jakości ich powierzchni. Jest to szczególnie istotne ze względu na odkrycie w warstwach granatu możliwości ultraszybkiego zapisu fotomagnetycznego, który po raz pierwszy został zademonstrowany na Wydziale Fizyki Uniwersytetu w Białymstoku przez prof. Andrzeja Stupakiewicza oraz dr. Krzysztofa Szerenosa. Efekty ich badań, opisane w styczniu 2017 w prestiżowym piśmie „Nature”, mogą zrewolucjonizować technologie pamięci magnetycznych. Wniosek patentowy dotyczący tej technologii wkrótce będzie złożony do Amerykańskiego Urzędu Patentowego.

- Warto zwrócić uwagę, że przy zastosowaniu tej metody fizycy uzyskali ostatnio szereg nowych tzw. heterostruktur plazmonicznych. W takich strukturach światło omija barierę związaną ze zjawiskiem dyfrakcji, a to oznacza że można będzie zogniskować wiązkę lasera na obszarze około 20 nanometrów, czyli dokonać przełączenia pojedynczego bitu magnetycznego – dodaje prof. A. Stupakiewicz.

Uzyskany teraz patent jest szesnastym przyznanym przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej na wynalazki opracowane przez naukowców z Uniwersytetu w Białymstoku (11 z nich ma aktualnie ważną ochronę prawną). Na rozpatrzenie czeka kolejnych 20 wniosków. Dodatkowo 2 wynalazki posiadają patenty udzielone przez Europejski Urząd Patentowy EPO.