W dniach 29-31 sierpnia 2016 r. Akademia Supraska wraz z fundacją „Oikonomos” zapraszają na konferencję  pt.: „Dawna cyrylicka księga drukowana: twórcy i czytelnicy”.

Konferencja odbędzie się w  Akademii Supraskiej (Supraśl,  ul. Klasztorna 1). Jej współorganizatorami są: Uniwersytet w Białymstoku, Fundacja im. Księcia Konstantego Ostrogskiego oraz Muzeum Sztuki Drukarskiej i Papiernictwa w Supraślu. Zorganizowana została w przededniu obchodów 500-lecia praskiej inicjatywy wydawniczej Franciszka Skoryny i będzie poświęcona temu jubileuszowi.

Pierwsza na świecie drukowana księga cyrylicka pojawiła się w Krakowie około 1490 roku, potem  kolejne druki wychodzą w Czarnogórze (1492-96), w Rumunii (1508-1512), w Pradze (1517-1520), od 1519 zaczynają swą działalność drukarnie cyrylickie w Wenecji i w serbskim Goražde. W ciągu XVI wieku prawosławne drukarstwo słowiańskie nabiera niezwykłego rozmachu, będąc efektem bogatej tradycji rękopiśmiennej, rozwoju poglądów renesansowych i ożywienia kultury duchowej. Jego rozwój był związany ze skomplikowaną sytuacją polityczną, w jakiej znalazła się znaczna część Słowian po utracie niepodległości Bułgarii i Serbii na rzecz Imperium Otomańskiego, bądź zamieszkując terytoria, nad którymi panowali katoliccy władcy (Wenecja, Austria, Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie). Jedynym prawosławnym suwerenem był car moskiewski, i w jego państwie z wolna pojawia się sztuka drukarska. Różnorodność kontekstu poszczególnych inicjatyw wydawniczych, dzieje mecenasów, wydawców, drukarzy, specyfika wykonywania dzieł i ich czytelniczego obiegu od czasu powstania do czasów współczesnych, otwierają szerokie możliwości badań i refleksji.

W poniedziałek, 29 sierpnia o godzinie 17.30 zostanie odprawiona w Supraślu, panichida za duszę, zmarłego przed rokiem, Fundatora Fundacji OIKONOMOS, prof. Andrzeja Łapko. Po nabożeństwie zostanie otwarta wystawa wspominająca postać oraz dorobek naukowy prof. Łapko.

W imieniu organizatorów serdecznie zapraszamy!

SZCZEGÓŁOWY PROGRAM KONFERENCJI

DZIEŃ PIERWSZY 29.08.2016

09.30 - Uroczyste rozpoczęcie, przywitanie gości i uczestników konferencji
sesja I
09.50 - Abp. Jeremiasz (Jan Anchimiuk) i Jerzy Ostapczuk, Warszawa
Tradycja liturgiczna w starych drukach cerkiewnosłowiańskich apostołów i ewangeliarzy niedzielnych
10.15 - Чарота Иван Алексеевич, Mińsk
"Бивлия руска" Франциска Скорины как феномен Кирилло-Мефодиевского наследия
10.40 - прот. Сергий Гордун, Mińsk
Конфессиональная принадлежность Франциска Георгия Скорины
11.05 - Sergejus Temcinas, Wilno
Франциск Скорина о еверейском алфавите: св. Иероним в версии Руперта из Дойца
11.30 - Petra Stankovska, Lublana
“Бивлия руска” Ф. Скорины и чешская среда

sesja II
12.30 - Кулаженко Лидия Евгеньевна, Mińsk
Личность Франциска Скорины через призму его предисловий и послесловий
12.55 - Юрий С. Белянкин, Moskwa
Старопечатные кириллические книги XVI в.: новые находки
13.20 - Елена Титовец, Mińsk
Владельцы и читатели экзeмпляра Евангелия 1575 г. из фондов ЦНБ НАН Беларуси
13.45 - Marcin Mironowicz, Białystok
Druki podręczników na potrzeby szkół brackich w XVI i XVII wieku

14.10 – Jerzy Andrejuk, Białystok

Muzeum Sztuki Drukarskiej i Papiernictwa a popularyzacja druków cerkiewnosłowiańskich

sesja III
15.15 - Antoni Mironowicz, Białystok
Drukarz Hryń Iwanowicz, malarz, grawer, twórca cyrylickiej kursywy
15.40 - Valery Pazdniakou, Mińsk
Majątek zabłudowski drukarza Iwana Fedorowicza
16.05 - ks. Piotr Fiedoruk, Białystok
Dorobek naukowy i wydawniczy św. Grzegorza Peradze podczas pobytu w Polsce
16.30 - diakon Denis Rusnak, Mielnik
Wydawnictwa prawosławnej diecezji litewskiej w drugiej połowie XIX wieku
16.50 – Urszula Pawluczuk, Białystok
Wydawnictwo Prawosławnego Duszpasterstwa Wojskowego w Afryce w Latach 1943 - 45
17.30 – panichida w pierwszą rocznicę śmierci prof. Andrzeja Łapko, Fundatora Fundacji „Oikonomos”, członka Konwentu Akademii Supraskiej
18.00 - otwarcie wystawy poświęconej ś.p. prof. Andrzejowi Łapko


DZIEŃ DRUGI wtorek - 30.08.2016

sesja IV
09.30- Татьяна Суботин-Голубович, Belgrad
Рукописные источники минеи праздничной Божидара Вуковича (Венеция1537.г.) - предварительные наблюдения
09.55 - Aleksander Naumow, Wenecja
Kwestie teologiczne w przedmowach wydań Božidara Vukovicia
10.20 - Елена Осипова, Moskwa
О некоторых особенностях сербской гимнографии. Европейский героизм как стержень христианский традиции малого балканскаго народа
10.45 - Наталья Гаркович, Mińsk
Объяснение изложения святых апостол двунадесяти артыкулов Православнои Веры - о так называемом "Катехизисе" Стефана Зизания 1595 г.
11.10 - Jan Stradomski, Kraków
Rękopiśmienne kopie antyłacińskich druków z okresu unii brzeskiej w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie
11.35 - Елена Руденко, Mińsk
Манускрипт # 091/276К (Виленский сборник) из Национальной библиотеки Беларуси

sesja V
12.30 - Zoja Jaroszewicz-Pieresławcew, Olsztyn
Krąg odbiorców druków cyrylickich na podstawie zbiorów polskich
12.55 - Iwan Almes, Lwów
Księgi cyrylickie w bibliotekach monasterów bazyliańskich eparchii lwowskiej XVIII wieku
13.20 - Andrzej Horbacki, Brześć
Monastery i cerkwie prawosławne na brzesko-pińskim Polesiu w dokumentach XV-XVII wieku
13.45 - Баженова Ольга Дмитриевна, Mińsk
Православная печатная книга в церквях и монастырях Русского Севера 17-18 вв.
14.10 - Радомская Татьяна Игоревна, Moskwa
Судьба древнерусской книги в российской культуре 1900 – 1940 – е гг.

sesja VI
15.30 - Бондар Наталия Петровна, Kijów
Новые сведения об изданиях и экземплярах Супрасльской типографии (по материалам фонда Национальной библиотеки Украины им. В. И. Вернадского)
15.55 - Киреева Галина Владимировна, Mińsk
Супрасльские Служебники XVII-XVIII вв. и их владельцы (из фондов Национальной библиотеки Беларуси)
16.20 - Роман Лизогубов, Moskwa
Супрасльская Азбука 1781 года как образец азбуки для церковно-приходских училищ конца XIX века
16.40 - протоиерей Георгий Бирюков, Kaliningrad
Начало русского книгопечатания в Кенигсберге
17.00 - Наталия Заболотна, Kijów
Кириллические издания типографии Супрасльского Благовещенского монастыря ХVIII в. в Национальной библиотеке Украины имени В. И. Вернадского
17.20 - Лукин Дмитрий Всеволодович, Kijów
Супрасльские издания XVIII века из фондов Научной библиотеки имени М. Максимовича Киевского национального университета имени Тараса Шевченко : особенности экземпляров и их место в наследии украинских книжных собраний


DZIEŃ TRZECI środa 31.08.2016

sesja VII
09.30 - Marzanna Kuczyńska, Poznań
Unicka przeróbka prawosławnego traktatu Zwierciadło teologii
09.55 - Agnieszka Gronek, Kraków
Finalik w starodrukach cyrylickich. Manifestacja nowożytnej estetyki
10.20 - Alicja Nowak, Kraków
„Co za rozum zamyka w sobie ta księga” Rama wydawnicza druków cerkiewnych jako źródło wiedzy o księdze
10.45 - Iryna Gerasimova, Sankt Petersburg
Kompozytor Jan Kalenda: Nieznany utwory z wieku siedemnastego
11.10 - Густова Лариса Александровна, Mińsk
Значение рукописных и печатных певческих книг в развитии интонационно-стилистических особенностей белорусской литургической певческой практики православной традиции

sesja VIII
12.30 - Рунцо Дмитрий Владимирович
Старопечатные кириллические книги в сети интернет
12.55 - Антанович Константин Владимирович, Mińsk
Польша и Беларусь: совместные церковные издательские проекты
13.20-14.00 - dyskusja i podsumowanie
15.00 - zakończenie obrad

 Zadanie zrealizowano dzięki dofinansowaniu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego w Białymstoku