Open Access (pol. Otwarty Dostęp) to międzynarodowa inicjatywa zakładająca bezpłatne, pełnotekstowe udostępnianie efektów pracy naukowej w Internecie dla wszystkich zainteresowanych użytkowników. Ze względu na prawa dostępu wyróżnia się bezpłatne publikacje w otwartym dostępie (otwarty dostęp gratis) i publikacje pozbawione zbędnych ograniczeń prawnoautorskich i licencyjnych (otwarty dostęp libre). Ruch działa w imieniu całej społeczności naukowej, nie wyróżnia poszczególnych dyscyplin i apeluje do przedstawicieli różnych specjalności. Ruch Otwartej Nauki należy traktować jako rozwinięcie ruchu Open Access – poprzez zastosowanie zasady otwartości na wszystkich etapach pracy i komunikacji naukowej. 

Jeżeli portalu, serwisu, informatora, katalogu lub bazy nie ma na liście, skontaktuj się:  
z Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku 
rub[at]uwb.edu.pl

Poniżej w układzie alfabetycznym znajdują się wybrane linki do stron polskich i zagranicznych serwisów popularyzujących temat Otwartej Nauki.

  • European Open Science Cloud (EOSC)
    Europejska Chmura Otwartej Nauki (EOSC) to inicjatywa Komisji Europejskiej, której celem jest promocja Otwartej Nauki oraz stworzenie otwartego, multidyscyplinarnego środowiska, w którym naukowcy mogą publikować, znajdować i ponownie wykorzystywać dane, narzędzia i usługi na potrzeby badań, innowacji i edukacji.
  • Global Open Access Portal (GOAP)
    Globalny portal otwartego dostępu, który zawiera informacje m.in. na temat statusu Open Access, kluczowych organizacji zaangażowanych w ruch OA, otwartych polityk państw członkowskich, krytycznej oceny głównych barier OA w każdym kraju, potencjału OA w państwach członkowskich UNESCO, inicjatyw OA na świecie. Gromadzi otwarte publikacje z różnych regionów świata i z różnych dziedzin, zawiera listy repozytoriów, otwartych zasobów edukacyjnych i otwartych czasopism.
  • Koalicja Otwartej Edukacji (KOED)
    Porozumienie organizacji pozarządowych i instytucji działających w obszarze edukacji, nauki i kultury. Jego celem jest wspieranie tworzenia otwartych zasobów edukacyjnych i promowanie związanych z nimi dobrych praktyk i narzędzi.
  • Open Access (EBIB)
    Serwis EBIBu, który promuje otwarte zasoby naukowe i zawiera portale OA, listę repozytoriów publikacji i danych badawczych, wyszukiwarki, czasopisma OA, polskie zasoby otwarte i inne.
  • OpenAIRE - Open Access Infrastructure for Research in Europe
    Organizacja non-profit, której głównym celem jest koordynacja działań na rzecz Otwartej Nauki w Europie. Obecnie OpenaAIRE m.in. tworzy i zarządza siecią 35 Krajowych Biur Otwartego Dostępu (National Open Access Desks) w całej UE i poza jej granicami, prowadząc skierowane do naukowców działania edukacyjne i szkoleniowe, przekonując decydentów do przyjmowania polityk otwartości oraz współpracując z projektami, repozytoriami i platformami czasopism.
  • Otwarta Nauka
    Serwis zajmuje się problematyką otwartości w badaniach naukowych i edukacji. Oferuje przystępne i kompetentne wprowadzenie w podstawowe kwestie związane z otwartą nauką, aktualne informacje o dobrych praktykach, narzędziach i wydarzeniach, a także bazę wiedzy na temat otwartych modeli komunikacji naukowej.
  • SPARC Europe
    Organizacja non-profit, która działa na rzecz Open Access na terenie krajów europejskich. Współpracuje z Komisją Europejską, Parlamentem Europejskim i z najważniejszymi instytucjami kształtującymi politykę Open Access. Promuje otwartą naukę i otwarte szkolnictwo, aby przyspieszyć tempo odkryć i usprawnić proces uczenia się na wszystkich poziomach edukacji. Organizacja zajmuje się otwartym dostępem do publikacji, otwartą recenzją, otwartymi danymi, otwartymi zasobami edukacyjnymi oraz oceną rzetelności badań.
  • Licencje Creative Commonse (CC)
    Międzynarodowy projekt oferujący darmowe rozwiązania prawne i inne narzędzia służące zarządzaniu przez twórców prawami autorskimi do swoich utworów. Pozwalają zastąpić tradycyjny model „Wszystkie prawa zastrzeżone” zasadą „Pewne prawa zastrzeżone” – przy jednoczesnym poszanowaniu zasad prawa autorskiego. Licencje Creative Commons oferują różnorodny zestaw warunków licencyjnych – swobód i ograniczeń. Dzięki temu autor może samodzielnie określić zasady, na których chce dzielić się swoją twórczością zinnymi.
  • Pomocnik Prawny
    Pomocnik prawny umożliwia łatwe uzyskanie podstawowej wiedzy o prawnych aspektach otwartego dostępu, przydatnej dla autorów, wydawców, jednostek naukowych oraz instytucji finansujących badania. Pomocnik ułatwia usuwanie ograniczeń prawnych stojących na drodze do udostępniania publikacji naukowych w sposób otwarty.
  • Sherpa/Romeo    
    Serwis, który gromadzi i prezentuje zasady otwartego dostępu wydawców i czasopism z całego świata. Znajdziemy tu szczegółowe wyjaśnienia dotyczące praw autorów i czytelników do ponownego wykorzystania publikacji w wersji ostatecznej zatwierdzonej przez wydawcę, a także autorskich wersji przed i po recenzji (reprintów i postprintów).

Poniżej znajdują się w porządku alfabetycznym najważniejsze multiwyszukiwarki zasobów Open Access oraz wybrane wyszukiwarki naukowe. Przeszukują one jednocześnie otwarte zasoby (metadane i/lub pełen tekst) różnych baz, repozytoriów, czasopism i bibliotek cyfrowych. 

  • Agregator CEON
    Agregator Centrum Otwartej Nauki to wspólny punkt dostępu do zasobów 24 polskich otwartych repozytoriów. Zapewnia ich większą widoczność, szerszą dostępność i łatwiejsze wyszukiwanie poprzez datę publikacji, język, typ dokumentu i wybrane repozytoria
  • BASE
    BASE (Bielefeld Academic Search Engine) jest jedną z największych na świecie wyszukiwarek dokumentów naukowych wolno dostępnych w internecie (Open Access). Jej administracją zajmuje się Biblioteka Uniwersytecka w Bielefeldzie w Niemczech.
  • Dissemin
    Platforma gromadzi metadane z wielu źródeł (m.in. z CrossRef.org, BASE, SHERPA/RoMEO i Zotero) i analizuje na ich podstawie dostępność pełnych tekstów publikacji naukowych, politykę wydawców wobec otwartego dostępu oraz możliwości legalnego otwarcia zamkniętych dotąd prac.
  • Europeana
    Biblioteka cyfrowa otwarta w 2008 roku w celu udostępnienia dziedzictwa kulturowego i naukowego Europy w Internecie. Obecnie Europeana prezentuje materiały dotyczące dziedzictwa kulturowego z około 2000 różnych instytucji (galerii, bibliotek, archiwów, muzeów) i umożliwia dostęp do kolekcji ponad 50 mln książek, czasopism, fragmentów filmów, map, fotografii i dokumentów w postaci cyfrowej.
  • Federacja Bibliotek Cyfrowych
    Federacja Bibliotek Cyfrowych to serwis zawierający zasoby współtworzone przez wiele instytucji naukowych i publicznych, takich jak wyższe uczelnie, biblioteki, archiwa, muzea czy ośrodki badawcze.
  • FreeFullPDF
    Wyszukiwarka darmowych publikacji naukowych dostępnych w formacie PDF z takich dziedzin wiedzy jak nauki społeczne, humanistyczne, ścisłe i przyrodnicze.
  • Google Scholar
    Usługa Google Scholar upraszcza wyszukiwanie tekstów naukowych. W jednym miejscu można wyszukiwać materiały z wielu dziedzin i źródeł: artykuły recenzowane, prace naukowe, książki, streszczenia i artykuły pochodzące z wydawnictw naukowych, towarzystw naukowych, repozytoriów materiałów zgłoszonych do publikacji, uniwersytetów i innych organizacji akademickich.
  • OpenDOAR
    The Directory of Open Access Repositories - wyszukiwarka repozytoriów wg tematyki, kraju, typów dokumentów i oprogramowania.
  • Open Knowledge Maps (OKM)
    Narzędzie eksploracji i prezentacji światowych zasobów wiedzy, ułatwiające przeglądanie i lokalizowanie udostępnionych w sieci artykułów naukowych oraz śledzenie nowych osiągnięć we wszystkich dyscyplinach i obszarach badawczych. Jest to obecnie największa wizualna wyszukiwarka treści naukowych.
  • re3data
    Światowy rejestr repozytoriów danych badawczych, który obejmuje repozytoria danych badawczych z różnych dyscyplin akademickich. Promuje kulturę udostępniania, zwiększony dostęp i lepszą widoczność danych badawczych. Rejestr został uruchomiony jesienią 2012 r. i jest finansowany przez German Research Foundation (DFG).
  • ROAR - Registry of Open Access Repositories
    Wyszukiwarka repozytoriów, przeszukuje archiwa z całego świata ze wszystkich dziedzin wiedzy. Zawiera największy z dostępnych spis archiwów z całego świata, dotyczących wszystkich dziedzin wiedzy. Porządkowanie listy odbywać się może poprzez wybór archiwów z określonego kraju, systemu oprogramowania lub typu dokumentów zawartych w archiwum.

Poniżej znajdują się w porządku alfabetycznym wybrane bazy polskich i zagranicznych czasopism naukowych, dostępnych w Otwartym Dostępie. 

  • ARIANTA
    Baza zawiera informacje oraz informacje i linki do tytułów polskich czasopism elektronicznych. Są to zarówno czasopisma z dostępem do pełnych tekstów, jak również te, które udostępniają na swych stronach WWW spisy treści lub/i abstrakty
  • Directory of Open Access Journals (DOAJ)
    DOAJ jest organizacją członkowską, która tworzy bazę pełnotekstowych, bezpłatnych czasopism, w otwartym dostępie, ze wszystkich dziedzin nauki, technologii, medycyny, nauk społecznych i humanistycznych. Baza została założona w Lund University Libraries w 2003 roku. Serwis oferuje sprawdzone pod względem merytorycznym czasopisma naukowe w różnych językach.Czasopisma, które chcą być w niej rejestrowane, są sprawdzane pod kątem stosowania odpowiednich standardów wydawniczych i wykorzystywanej licencji.
  • Find Articles
    Pełnotekstowy serwis umożliwiający wyszukiwanie artykułów z ponad 300 światowych magazynów i czasopism, m.in. z nauk społecznych, ekonomicznych, niektórych działów techniki, nauczania, sportu, sztuki.
  • Hindawi
    Hindawi jest jednym z największych na świecie wydawców recenzowanych, w pełni otwartych czasopism. Udostępnia tytuły czasopism Open Access z szerokiego zakresu dyscyplin naukowych. Wszystkie artykuły są dostępne bezpłatnie, z możliwością nieograniczonego wykorzystania, rozpowszechniania, kopiowania, pod warunkiem wskazania cytowanego źródła.
  • J-STAGE
    Jest to platforma publikacji naukowych rozwijana i zarządzana przez japońską agencję the Japan Science and Technology Agency (JST). Zapewnia dostęp online do ponad 3200 czasopism, materiałów konferencyjnych i innych publikacji akademickich od ponad 1800 wydawców w Japonii.
  • JURN directory (arts & humanities ejournals)
    Zawiera ponad 4000 linków do wybranych czasopism elektronicznych z zakresu sztuki i nauk społecznych. Czasopisma są dostępne bezpłatnie w całości lub w znacznej części.
  • MOST WIEDZY (Katalog Czasopism)

    Most wiedzy to nowoczesna platforma integrująca informacje na temat publikacji, danych badawczych, projektów, konferencji, wyników badań, profili naukowców z różnych dziedzin. Istotną jej część stanowi Katalog Czasopism, który zawiera blisko 40 000 pozycji. Można wyszukać w nim czasopisma punktowane, sprawdzić, w jakim modelu są wydawane (hybrydowym, tradycyjnym, Open Access) i jaką politykę wydawniczą prowadzą. W katalogu znajduje się ponad 12 000 czasopism OA.

Poniżej znajdują się w porządku alfabetycznym wybrane linki do zagranicznych i polskich książek w Otwartym Dostępie. 

  • Directory of Open Access Books (DOAB)
    Baza DOAB zawiera informacje bibliograficzne o książkach naukowych opublikowanych w modelu otwartym. Gromadzi ponad 75 000 recenzowanych tytułów. Są to opracowania naukowe i popularnonaukowe z wielu dziedzin wiedzy, publikowane u różnych wydawców. Przy każdej publikacji widnieje informacja o wolnych licencjach.
  • Google Book Search
    Google Books Search stanowi narzędzie do przeszukiwania, prezentowania online i pobierania zdigitalizowanych zbiorów książek i czasopism. Serwis prezentuje książki znajdujące się w domenie publicznej w całości, natomiast książki objęte prawami autorskimi są dostępne jedynie we fragmentach, obok których umieszczane są linki do bibliotek czy księgarń internetowych.
  • The Online Books Page
    Baza umożliwiająca otwarty dostęp do ponad 3 milionów dokumentów w wersji elektronicznej wielu dziedzin wiedzy. filozofii, historii, polityki, prawa, sztuk pięknych.
  • Otwórz Książkę
    Otwórz Książkę to cyfrowa kolekcja książek naukowych polskich uczonych reprezentujących różne dziedziny wiedzy. Ma na celu zwiększenie dostępności publikacji naukowych zarówno w kręgu środowiska akademickiego, jak poza nim.
  • Projekt Gutenberg
    Project Gutenberg to baza zawierająca ponad 70 000 bezpłatnych e-booków, w wielu językach, ze szczególnym uwzględnieniem starszych dzieł, dla których wygasły prawa autorskie w Stanach Zjednoczonych.

DRAPIEŻNE CZASOPISMO (ang. predatory journal) to takie, którego polityka publikacyjna charakteryzuje się natarczywym zachęcaniem potencjalnych autorów do publikacji, brakiem przejrzystego składu redakcji czasopisma, ukrytą siedzibą wydawcy/redakcji oraz nierzetelnym procesem recenzyjnym wyrażającym się w braku przestrzegania należytych standardów. Koszt publikacji zawsze ponosi autor (APC - Article Processing Charges). Są one pseudonaukowymi czasopismami najczęściej wydawanymi pod szyldem polityki otwartego dostępu. 

Tomasz Burdzik, Drapieżne czasopisma jako przykład nieetycznego publikowania, Filozofia i Nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne. Tom 5, 2017 https://journals.pan.pl/dlibra/publication/116506/edition/101266/content

 

Sprawdź:​ Think.Check.Submit

 

DRAPIEŻNA KONFERENCJA  (ang. predatory conferencepredatory meeting) – konferencja nieetyczna naukowo, bez rzetelnego procesu recenzyjnego nadsyłanych propozycji wystąpień. Zjawisko to jest obserwowane na szczeblu międzynarodowym oraz krajowym. Drapieżna konferencja jest skierowana głównie do doktorantów, młodych badaczy oraz studentów. Ich podstawowym celem jest pozyskanie przez organizatora jak największej liczby opłat konferencyjnych od uczestników. Często organizacją drapieżnych konferencji zajmują się drapieżne wydawnictwa.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Drapieżne_konferencje

 

Sprawdź: Think.Check.Attend

 

Warto przeczytać:

1. Tomasz Burdzik, Drapieżne czasopisma jako przykład nieetycznego publikowania, Filozofia i Nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne. Tom 5, 2017 https://journals.pan.pl/dlibra/publication/116506/edition/101266/content

2.Tomasz Burdzik, Drapieżne konferencje: nieetyczne praktyki konferencyjne zagrażające nauce, Konteksty Społeczne. Tom 5, Nr 2, 2017 http://www.pbc.biaman.pl/Content/54068/drapiezne_konferencje.pdf 

3. Szymon Zdziebłowski, Ekspertka: drapieżne wydawnictwa nadal mają sie dobrze, 2019 https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C79435%2Cekspertka-drapiezne-wydawnictwa-nadal-maja-sie-dobrze.html

4.Jolanta Szczepaniak, Drapieżne wydawnictwa, czyli jak wybrać odpowiednie czasopismo do swojej publikacji, 2019, http://bg.uni.opole.pl/wp-content/uploads/Prezentacja-Opole.pdf

 

Zobacz infografiki:

 

Faszywe informacje infografika m        Drapiene czasopisma infografika m        Drapiene konferencje infografika m        Drapieni wydawcy konsekwencje infografika m

 

Fałszywe informacje w nauce - broszura informacyjna

Scenariusz warsztatów dotyczących drapieżnych czasopism i drapieżnych konferencji


loga_fundusze_ue__flaga_polski.jpg

Strona internetowa powstała w ramach projektu „Nowoczesny Uniwersytet dostępny dla wszystkich”
(umowa nr POWR.03.05.00-00-A007/20) realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój.

©2022 Wszystkie prawa zastrzeżone.

W ramach naszego serwisu www stosujemy pliki cookies zapisywane na urządzeniu użytkownika w celu dostosowania zachowania serwisu do indywidualnych preferencji użytkownika oraz w celach statystycznych. Użytkownik ma możliwość samodzielnej zmiany ustawień dotyczących cookies w swojej przeglądarce internetowej. Więcej informacji można znaleźć w Polityce Prywatności Uniwersytetu w Białymstoku. Korzystając ze strony wyrażają Państwo zgodę na używanie plików cookies, zgodnie z ustawieniami przeglądarki.